Top #20 Thực Phẩm Lợi Sữa Sau Sinh Mổ Nên Kiêng Ăn Những Thức Ăn Gì?
Không có đủ sữa cho con bú là một trong những rắc rối điển hình của mẹ sinh mổ, nhưng thật may mắn là chúng ta có thể cải thiện một phần nhờ vào thực đơn ăn uống. Vậy ăn gì lợi sữa sau sinh mổ để đảm bảo mẹ vừa nhiều sữa lại tốt cho vết mổ?
Nội Dung1. Vì sao sau sinh mổ mẹ thường mất sữa hoặc ít sữa? 2. Dấu hiệu nhận biết sớm mẹ bị ít sữa sau sinh mổ 3. Gợi ý một số món ăn lợi sữa cho mẹ sinh mổ 4. Một số lưu ý trong chế độ ăn uống của mẹ sinh mổ |
Khi sinh mổ, mẹ phải trải qua một cuộc phẫu thuật kéo dài khoảng gần 1 tiếng đồng hồ. Mẹ sẽ được chỉ định dùng thuốc gây tê, một số trường hợp đặc biệt khác sẽ dùng thuốc gây mê. Tuy nhiên, vấn đề thường thấy nhất ở sản phụ sau sinh mổ là không có sữa ngay khiến các mẹ rất lo lắng. Theo đó, nguyễn nhân khiến mẹ sausinh mổ không có sữa, hoặc ít sữanhư sau:
– Do ảnh hưởng từ thuốc tê/thuốc mê/thuốc kháng sinh
Thuốc gây tê và gây mê được sử dụng trong quá trình phẫu thuật ảnh hưởng đến khả năng tiết sữa của người mẹ sinh mổ. Thuốc kháng sinh chống nhiễm trùng và chống viêm nhiễm cho mẹ sau khi phẫu thuật sẽ làm ức chế hormone sản xuất sữa và dẫn đến mất sữa sau sinh mổ.
Đang xem: Thực phẩm lợi sữa sau sinh mổ
– Do không thể cho con bú ngay
Mẹ sinh mổ không thể cho con bú ngay sau khi sinh con mà phải đợi khoảng 2 giờ đồng hồ sau khi phẫu thuật. Bên cạnh đó, mẹ cũng không thể thực hiện được việcâu yếm, ôm con, da kề da với con ngay sau khi con chào đời, vì thế tuyến sữa không được kích thích.
– Do ảnh hưởng từ vết mổ
Sausinh mổcác mẹ đều haybịtáo bón. Bên cạnh đó, việc đau ở vết mổ và tầng sinh môn khiến mẹ gặp khó khăn trong ăn uống, nhiều mẹ còn không thể ăn bất cứ thức ăn gì trong những ngày đầu sau mổ nên cơ thể không đủ dưỡng chất cần thiết để tiết sữa cho con bú. Mẹ khó ngủ, mất ngủ, chế độ sinh hoạt bị đảo lộn do ảnh hưởng bởi các cơn đau.
– Cho con bú không đúng cách
Đối với mẹsinh mổ và cả sinh thườngnếu cho con bú không đúng cách hoặc cho con dùng sữa ngoài thay vì cho con bú mẹ ngay sau khi sinh thì khả năng khó có sữa sau sinh là rất cao.
2. Dấu hiệu nhận biết sớm mẹ bị ít sữa sau sinh mổ
– Bầu vú của mẹ thay đổi rất ít hoặc không thay đổi sau 3 ngày sinh con
Từ lần đầu tiên cho con bú, cơ thể mẹ đã nhận biết được và sẽ tiết sữa ra ngày một nhiều hơn. Tuy nhiên, nếu 3 ngày sau khi sinh mổmà sữa vẫn không về nhiều, bầu ngực vẫn không lớn hơn, sờ thấy nhão, không căng thì rất có thể là mẹ bị ít sữa cho con bú.
– Em bé chỉ bú dưới 5 phút thì nhả, bụng không no, hay quấy khóc
Thường thì trẻ sơ sinh bú rất chậm do chưa biết cách bú, thế nên thời gian mẹ cho con bú mỗi lần khá lâu và bé chỉ nhả ra khithấy no. Nếu bé nhà bạn chỉ bú khoảng 5 phút thì nhả, bụng bé không no và còn quấy khóc, thì mẹ nên nghĩ đến nguyên nhân là do mẹ bị thiếu sữa, bé bú không thấy sữa nên mới ngừng.
– Dù mẹ có cố nặn cũng không ra sữa
Nhiều mẹ dùng cách lấy tay nặn hoặc hút sữa để kích thích sữa về cho con bú,nhưng lượng sữa tiết ra vẫn không nhiều hơn. Đây chính là một dấu hiệu ít sữa.
– Bé chỉ đi tiểu dưới 6 lần/ngày
Thành phần chủ yếu trong sữa mẹ là nước. Khi cho con bú đủ bésẽ đi tiểu rất nhiều lần trong ngày. Nếu thấy bé của mẹ đi tiểu quá ít thì mẹ hãy chú ýmột chút đến lượng sữa của mình, rất có thể mẹ bị ít sữa, thiếu sữa rồi.
3.Gợi ý một số món ăn lợi sữa cho mẹ sinh mổ
Món ăn cho phụ nữ sau sinh mổ được chia làm nhiều món với những tác dụng nổi bật. Mẹ có thể tham khảo để lên thực đơn cho mình thật đa dạng và ngon miệng nhé!
3.1. Canh rau ngót nấu thịt nạc
Rau ngót là một trong những loại thực phẩm lợi sữa hàng đầu. Trong rau ngót chứa hàm lượng cao các loại vitamin và khoáng chất cần thiết cho mẹ sau sinh nhất là mẹ sinh mổ. Rau ngót có tính mát, giúp vết thương chóng liền miệng. Còn thịt nạc giàu protein giúp tái tạo tế bào, hình thành lớp da non, chóng lành vết mổ sau sinh cho mẹ.
Thịt nạc bình thường sẽ rất khó ăn nếu chỉ rang hoặc luộc nhưng lại ngon hơn rất nhiều khi kết hợp với rau ngót. Một tuần mẹ thêm canh rau ngót nấu thịt nạc vào thực đơn ăn của mình, khoảng 2 – 3 lần vừa để đổi bữa lại vừa cải thiện chất lượng sữa cho con bú.
3.2. Tôm, cá kho nghệ
Tômvà cá là hai loại hải sảnrất giàu canxi, tốt cho xương khớp. Còn nghệ làcây thân thảo lâu năm thuộc họ Gừng vốn đã rất nổi tiếng trong việc giúp vết thương mau lành và không để lại sẹo. Tinh chất curcumin – một hoạt chất giảm đau, kháng khuẩn, kháng viêm quý giá có trong nghệ có công dụnggiúp kháng viêm, kháng nấm.Tinh chất curcumin khi ngấm sâu vào cơ thể sẽ giúp cho tử cung co bóp để đẩy sạch sản dịch ra ngoài, đề phòng bị ứ kinh và đau bụng cho sản phụ.Đồng thời, curcumin trở thành chất kháng sinh tự nhiên ngăn ngừa viêm nhiễm vùng kín, nhiễm khuẩn hệ sinh dục cũng như mau lành vết mổ hay là vết rạch tầng sinh môn cho sản phụ và giảm tỷ lệ để lại sẹo sau này.
Bởi vậy, món ăn này vừa tốt cho xương khớp vừa giúp vết thươngcủa mẹ sau sinh mổ mau lành.Tuy nhiên tôm, cá có tính hàn, để tránh lạnh bụng thì mẹ sau sinh mổ không nên thêm món này vào thực đơn quá thường xuyên.
3.3. Cháo chân dê
Một món ăn mẹ không thể bỏ qua trong thực đơn ăn gì lợi sữa cho mẹ sau sinh mổ đó chính là cháo chân dê. Thịt dê là loại thịt rất giàu vitamin với các vitamin nhóm B (B1, B3, B9, B12), vitamin K, E, protein, axit amin, axit béo omega 3, omega 6, các khoáng chất (canxi, kẽm, sắt, mangan,…) giúp mẹ sau sinh mổ có nhiều sữa cho con bú và phục hồi cơ thể sau mổ nhanh chóng.
Tuy thịt dê rất bổ dưỡng nhưng mẹ sau sinh không nên ăn quá nhiều vìcó thểtăng nguy cơ viêm nhiễm trong cơthể, khiến vết mổ lâu lành đối với mẹ sinh mổ. Các chuyên gia khuyên đối với mẹsau sinh mổ chỉ nên ăn 1 – 2 bữa cháo dê/ tuần, kết hợp cùng các món cháo bổ dưỡng khác như cháo móng giò, cháo lươn, cháo rau ngót thịt lợn…
3.4. Canh đu đủ xanh nấu chân giò
Món chân giò nấu đu đủ là một món ăn rất phổ biến, hầu hết các bà mẹ sau sinh đều biết đến món ăn giàu dưỡng chất này. Chân giò là một trong những phần thịt ngon được nhiều người ưa thích bởi trong chân giò chứarất nhiềuprotein và canxi.Theo Đông y, đu đủ xanh là loại quả có tính hàn, vị ngọt nhạt,giàu dưỡng chất với rất nhiều vitamin A, B, C, D, E,… và khoáng chất, protein, chất béo.Đu đủ xanh chứa nhiều công dụng tuyệt vời với các mẹ sau sinh như:
Nhuận tràng, ngăn ngừa táo bón:Đu đủ xanh giàu chất xơ,giúp việc tiêu hóa trong dạ dày diễn ra dễ dàng hơn và loại bỏ bớt các độc tố ở đại tràng ra ngoài.
Giảm sưng và nhiễm trùng:Các loại vitamin đa dạng trong đu đủ xanh giúp cơ thể tăng cường hệ thống miễn dịch và giúp các vết thương mau lành. Nhờ vậy, các mẹ sinh mổ hoặc phải rạch tầng sinh môn sẽ hạn chế được nguy cơ nhiễm trùng và sưng đau khi ăn nhiều đu đủ xanh.
Lợi sữa:Đu đủ xanh chứa đa dạng khoáng chất và vitamin nên giúp cơ thể bổ sung được nhiều chất cần thiết để tạo sữa và tăng chất lượng sữa, khiến nguồn sữa mẹ mát hơn.
3.5. Canh rau đay nấu mướp
Canh rauđay nấu mướp là một trong những món ăn lợi sữa giàu dưỡng chất cho mẹ sau sinh mổ dễ chế biến, dễ ăn. Theo các nhà nghiên cứu, trong rau đaychứa nhiều dưỡng chất quan trọng như canxi, photpho, sắt, kali và nhiều loại vitamin khác nhau, giúp tăng lượng sữa mẹ và lượng chất béo trong sữa,rất tốt cho sản phụ sau sinh.
Quả mướpcó vị ngọt, lành tính, rất bổ dưỡng vừa giúplàm dịu các cơn đau sau sinh do co thắt tử cungvừahỗ trợ làm thông tuyến sữa, trị viêm tắc tia sữa, lưu thông máu.Vì thế, canh rau đay nấu mướp là món ăn rất lành tính, mát, lợi sữa cho phụ nữ sau sinh mổ.
Xem thêm: Lý Do Vì Sao Sữa Chua Có Lợi Cho Sức Khỏe Của Sữa Chua, Cách Sử Dụng Sữa Chua Tốt Cho Sức Khỏe
Ngoài ra, các mẹ sau sinh mổ có thể ăn canh hoặc uống nước mướp (chỉ cần dùng 1 quả mướp tươi với chút muối ăn, đem đun sôi với chừng 1 lít nước để uống) mỗi ngày là có thể “gọi” sữa về tràn trề rồi nhé!
3.6. Canh xương bò hầm đậu đỏ
Xương bò giàu canxi. Đậu đỏ giàu chất xơ, tốt cho hệ tiêu hóa, giúp bổ sung sắt, vitamin B1, B6 tốt cho hệ thần kinh, giúp giảm stress.Ngoài ra đậu đỏ còn chứa một loại chất hoạt động như estrogen giúp tuyến vú phát triển và tăng tiết sữa. Vì thế, canh xương bò hầm đậu đỏ là một món ăn giàu dưỡng chất không thể thiếu trong thực đơn ăn gì lợi sữa cho phụ nữ sau sinh mổ.
Lưu ý, khi nấu mẹ phải vo qua đậu đỏ cho sạch, ngâm nước khoảng 4 tiếng để khi nấu đậu sẽ mềm. Còn xương bò phải luộc qua với nước muối rồivớt ra rửa sạch, để ráo nước. Sau đó ninh vớilửa nhỏ tầm 30 phút là mẹ đã cóngay một món ăn ngon bổ dưỡng và lợi sữa rồi đấy!
3.7. Súp lơxanh luộc
Nhiều mẹ có thể phân vân không biết nên ăn súp lơxanh hay trắng sẽ tốt hơn. Thực tế các chuyên gia dinh dưỡng đã khẳng địnhsau sinh mổăn súp lơxanh sẽ tốt hơn so với súp lơ trắng.Cụ thể, Vitamin A, canxi, magie, kẽm, phốt pho, sắt, axit folic trong súp lơ xanh sẽ giúp sản phụ tăng cường thị lực, ngăn ngừa loãng xương, phòng chống thiếu máu sau khi sinh mổ. Ngoài ra, súp lơxanh còn chứa nhiều chất xơ giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, ngăn ngừa táo bón.
Khi chế biến mẹ cũng nên lưu ý, chỉ nấu súp lơ chín vừa tới mớigiữ được màu xanh mướt mắt, vị giòn và ngọt rất đượm vị. Ngược lại súp lơ bị nấu quá kỹ sẽ chuyển màu vàng úa, nhìn kém ngon mắt. Vì phần lớn dưỡng chất của súp lơ đều dễ tan trong nước, nên nếu nấu kỹ như vậy thì chúng sẽ bị tan và bay hơi hết.
Rõ ràng là món ăn giàu dưỡng chất này rất dễ“gây nghiện”, nhưng mẹ đừng nên ăn quá nhiều súp lơ có thể gây đầy bụng do dư thừa chất xơ, nên số lượng lý tưởng là tối đa 2 bữa/tuần trong thực đơn ăn thôi nhé các mẹ!
3.8. Cháo khoai lang
Khoai lang là loại lương thựcquen thuộc với hương vị thơm ngon được nhiều người yêu thích. Trong đó, khoai lang được nấu thành cháolà món ăn rất thích hợp cho mẹ sau sinh mổ bởi trong khoai lang chứa nhiều vitamin và khoáng chất tốt như: sắt, magie, canxi, natri,… giúp mẹ sau sinh mổ nhanh chóng hồi phục, lấy lại sức lực và vóc dáng.Ngoài ra, khoai lang còn có nhiều chất xơ giúp kích thích sự co bóp của dạ dày, hỗ trợ tiêu hóa thức ăn, đẩy lùi tình trạng táo bón và tích mỡ thừa cho mẹ.
Không chỉ là củ, ăn rau khoai lang cũng lợi sữa không kém. Với lá khoai lang, mẹcó thể xào với dầu ăn hay nấu canh, luộc tùy ý. Vị ngọt và máttự nhiên của lá khoai lang sẽ kích thích vị giác của mẹ, giúp nhuận tràng, lợi sữa và cả giảm cân sau sinh nhanh chóng.
3.9. Cháo cà rốt
Cháo cà rốt cũng là một món mẹ nên thêm vào thực đơn ăn củamình, bởi trong cà rốt chứa rất nhiều vitamin A, vitamin C, chất xơ, chất chống oxy hóa, beta-carotene, alpha-carotene, canxi… và ít calo nên tốt cho mắt, tim mạch, răng miệng.
Đồng thời cà rốt còn có tác dụng phòng chống ung thư, làm đẹp da, tăng cường hệ thống miễn dịch, ngăn ngừa táo bón, lợi sữavà giảm béo cho mẹsau sinh mổ.Ngoài cháo, mẹ có thể dùng cà rốt để nấu canh, làm sinh tố hay chỉ đơn giản gọt vỏ và để tủ lạnh ăn sống cũng rất tốt.
3.10. Cháo vừng đen
Hạt vừng đen có công dụng rất tốt trong việc kích thích nguồn sữa.Phương thuốc này được sử dụng phổ biến ở các quốc gia châu Á. Trong vừng đencó chứa nhiều dưỡng chất gồm:đạm, chất béo, vitamin, kali, phốt pho, sắt, dầu, canxi, axit béo omega 3, omega 5,… có tác dụng dưỡng huyết, bổ tỳ, nhuận tràng, tăng khí lực.
Do đó, ăn cháo vừng đen sẽgiúp nâng cao hệ miễn dịch, tăng cường chất dinh dưỡng, lợi sữa, đẹp da, cân bằng vóc dáng, chống táo bón. Vì thế, cháo vừng đen là món ăn không thể thiếu trong thực đơn cho mẹ sau sinh mổ bị huyết hư, táo bón, ít sữa. Ngoài nấu cháo, mẹ có thể dùng vừng đen nấu chung bột sắn dây thành món chè hoặc uống sữa mè đen, ăn cháo mè đen để có được nguồn sữa dồi dào.
3.11. Cháo nhung hươu
Nhung hươu là một trong những dược liệu cực kỳ quý hiếm, được con người sử dụng như một phương thức để tăng cường sức khỏe, bồi bổ cơ thể. Đối với mẹ sinh mổ, nhung hươu nấu cháo là một món ăn rất bổ mẹ nên ăn, bởi trong nhung hươu có chứa nhiều nguyên tố vi lượng và các khoáng chất quan trọng như 25 loại axit amin, canxi cacbonat, canxi phosphat, Fe, Mg, Ca,… nên giúp các bà mẹ sau sinh mổ nhanh phục hồi sức khỏe, tăng chất lượng sữa cho con bú, phát triển xương, bù đắp lượng hồng cầu mất đi, đẹp da, giảm stress, tránh trầm cảm sau sinh.
Tuy nhiên, mẹ cũng cần lưu ý với một số trường hợp mẹ sau sinh mổ không nên dùng nhung hươu:mẹ sau sinh có cơ địa bị dị ứng, nóng trong người, huyết áp cao, viêm thận, đau bụng đi ngoài.
3.12. Thịt bò kho khoai tây
Sở dĩ thịt bò kho khoai tây là món ăn cho các mẹ sau sinh mổ tốt, bởi trong thịt bò không chỉ chứa một lượng lớn protein, sắt, mà còn rất giàu vitamin B12 có khả năng phục hồi sức khỏe của các mẹ sinh mổ nhanh chóng, ngăn ngừa thiếu máu.
Còn theo Y học hiện đại, khoai tây có chứa các thành phần hoá học có tác dụng điều trị bệnh tim mạch và các bệnh về đường tiêu hoá. Các nhà khoa học Boston và Ailen đã nghiên cứu và chỉ ra rằng những người ăn nhiều khoai tây có khả năng mắc bệnh về tim mạch chỉ có29%, còn với những người không sử dụng khoai tây tỷ lệ dễ mắc bệnh lên tới42%.
Trong khoai tây có hàm lượng tinh bột cao, cùng cenllulose, vitamin B1, B2,hàm lượng vitamin C trong khoai tây cũng rất cao. Do vậy, ăn khoai tây giúp cung cấp các chất dinh dưỡng và vitamin thiết yếu cho cơ thể người mẹ. Khoai tây cũng có tác dụng làm mát cơ thể, ngăn ngừa táo bón tốt cho trẻ thông qua sữa mẹ. Không chỉ vậy, khoai tây còn tốt cho tim mạch, tăng cường sức khoẻ hệ tiêu hoá. Ngoài ra,chất xơ, calo trong khoai tây cũng giúp cung cấp năng lượng cho hoạt động của tuyến sữa, giúp mẹ sau sinh mổ có nhiều sữacho con bú hơn.
3.13. Tôm hấp nước dừa
Tôm giàu sắt, cũng như rất giàu vitamin B12, protein, selen, canxi, omega 3,… nên giúp ngăn ngừa thiếu máu, bồi bổ sức khỏe, ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư, đẩy lùi quá trình lão hóa cho các bà mẹ sinh mổ.Còn với nước dừa, nếu mẹ nào còn thắc mắc sau sinh uống nước dừa được không thì câu trả lời là “Có”.Trong nước dừachứa rất nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể như axit lauric, chất xơ giúp tăng sức đề khángvà hạn chế bệnh tật. Ngoài ra, nước dừa còn chứa rất ít calo và carbohydrate dễ tiêu hóa,hàm lượng axit capric và axit lauric cũnggiúp tăng lượng sữa chomẹ và tăng cường hệ miễn dịch cho bé, thúc đẩy sự phát triển của xương và não bé. Ngoài ra, nước dừa có còn khả năng chống nấm và vi khuẩn, giúp bảo vệ con của mẹ khỏi những vi khuẩn có hại.
Do đó, tôm hấp nước dừa là món ăn dưỡng chất cho mẹ sau sinh mổ, mẹ đừng quên thêm món ăn này vào thực đơn của mình nhé!. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên ăn 2 -3 bữa/tuần vì tôm có tính hàn ăn nhiều dễ lạnh bụng.
3.14. Dạ dày lợn hầm hạt sen
Theo đông y, tâm sen có tác dụng an thần giúp mẹ dễ đi vào giấc ngủ hơn, giảm mệt mỏi, stress. Phần thịt sen lại chứa nhiều chất dinh dưỡng đặc biệt là protein và vitamin. Còn dạ dày heo thì có tác dụng lành da, cải thiện hệ tiêu hóa.Dạ dày heo hầm hạt senlà món hầm quen thuộc được chế biến từ nguyên liệu chính là: dạ dày lợn, hạt sen, và các loại gia vị khác mang đến món hầm, bùi bùi cực bổ dưỡng cho thực đơn của bà đẻ.
Xem thêm: Cách Làm Món Thịt Ngựa Hấp, Những Món Ăn Ngon Từ Thịt Ngựa
Ngoàihạt sen với dạ dày lợn, mẹ có thể nấu chè hạt sen, cháo hạt sen kết hợp cùng với một số loại hạt khác cũng mang lại tác dụng lợi sữa rất tốt.